45- Allah'ın:
"Sana Ganimetler Hakkında Soruyorlar"[Enfal 1] Buyruğunun Nüzul
Sebebi ve Ganimeti Eşit Bir Şekilde Taksim Etmek
1. Ubade b. es-Samit
- - (-)
13379 (1)- Ebu Umame el-Bahili
der ki: Ubade b. es-Samit'e ganimet hakkında sorduğumda şu karşılığı verdi:
"Bedir savaşına katılan bizler hakkında nazil olmuştur. Zira bu savaş
sonrasında elde edilen ganimet konusunda ihtilafa düşmüştük. Bunun üzerine
Allah ganimetin tasarrufunu elimizden alıp Nebiimize (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) verdi. Allah Resulü de (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ganimeti
Müslümanlar arasında eşit bir şekilde paylaştırdı."
[Sahih]
Diğer tahric: Taberi,
Tefsir'de (9/172-3), Hakim (2/136) ve Tahavi, Şerh meani'l-asar'da (3/2778)
rivayet ettiler.
21521 (1)'de tekrar
edecektir.
13380 (2)- Ebu Umame
el-Bahili der ki: Ubade b. es-Samit'e ganimet hakkında sorduğumda şu karşılığı
verdi: "Bedir savaşına katılan bizler hakkında nazil olmuştur. Zira bu
savaş sonrasında elde edilen ganimet konusunda ihtilafa düşmüş ve kötü tavırlar
sergilemiştik. Bunun üzerine Allah ganimetin tasarrufunu elimizden alıp
Nebiimize (Sallallahu aleyhi ve Sellem) verdi. Allah Resulü de (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) ganimeti Müslümanlar arasında eşit bir şekilde
paylaştırdı."
[Sahih]
13381 (3)- Ubade b.
es-Samit der ki: Resulullah'la (Sallallahu aleyhi ve Sellem) çıkılan Bedir
savaşına ben de katıldım. Müşriklerle karşılaştığımızda Allah'ın da inayetiyle
onları hezimete uğrattık. Savaş sonrası Müslümanlardan bir grup kaçan
müşriklerin peşine düştü ve yakaladıklarını öldürmeye başladı. Bir grup savaş
meydanında kalıp ganimetIeri toplamaya koyuldu. Bir grup da herhangi bir zarar
gelmesin diye Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in etrafında kalıp onu
korudular. Akşam vakti olunca da bütün Müslümanlar bir arada toplandı. Ganimeti
toplayanlar: "Ganimetleri biz toplayıp bir araya getirdik, onun için
bunlarda bizden başka kimselerin hakkı yok" dediler. Kaçan müşriklerin peşine
düşenler ise: "Ganimetler üzerinde sizin bizden daha fazla hakkınız yok!
Zira düşmanlara ganimetleri bıraktıran ve onları hezimete uğratanlar
bizdik" karşılığını verdiler. Resulullah'ı (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
koruyan grup ise: "Ganimetler üzerinde sizin bizden daha fazla hakkınız
yok! Zira düşmandan yana herhangi bir zarar gelmesin diye Resulullah'ı
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) koruyan ve ganimetlerle ilgilenmeyenler
bizdik" dediler. Bunun üzerine: "Sana ganimetler hakkında soruyorlar.
De ki: "Ganimetler, Allah'a ve Resulü'ne aittir. O halde, eğer müminler
iseniz Allah'a karşı gelmekten sakının, aranızı düzeltin, Allah ve Resulü'ne
itaat edin" [Enfal 1] ayeti nazil oldu. Bu ayetin ardından Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) ganimetleri Müslümanların arasında eşit bir
şekilde paylaştırdı. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) düşman topraklarında
savaşıp ganimet elde ettiği zaman bunun dörtte birini orada iken dağltırdı.
Savaşa çıkanlarla birlikte diğer Müslümanların yanına döndüğü zaman da kalan
ganimetlerin üçte birini dağıtırdI. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
ganimet peşine düşmekten hoşlanmaz ve: ‘‘Durumu iyi Müslümanlar ganimetten
aldıklarını durumu iyi olmayan Müslümanlara versinIer'' buyururdu.
[Sahih]
Diğer tahric: İbn Mace
(2852) ve Tirmizi (1561) rivayet ettiler.
2. Sa'd b. Malik
- - (-)
13382 (1)- Sa'd b. Malik
der ki: Ben: "Ey Allah'ın Resulü! Kişi kavmin koruyuculuğunu yapmaktadır.
Bu kişinin de payı diğerlerinin payı gibi olur mu?" dediğimde: ''Annen
seni kaybede ey İbn ümmü Said! Siz ancak zayıf kişileriniz sayesinde
rızıklandırılır ve onların yüzü suyu hürmetine size yardım edilir'' buyurdu.
[Hasen]
Diğer tahric: Buhari
(6/75) kısa bir metinle rivayet etti.
3. Ebu'd-Derda
- - (-)
13383 (1)- Ebu'd-Derda
der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu işittim:
"Bana zayıflarınızı bulun. Şüphesiz ki siz ancak zayıf kişileriniz ile
rızıklandırılır ve onlar sayesinde size yardım edilir.''3
[Sahih]
Diğer tahric: Ebu Davud,
cihad 3/33 (2594), Hakim (2/106, "sahih") ve Beyhaki (3/345) rivayet
ettiler.